Klimaatverandering en biodiversiteitsverlies zijn twee grote problemen. Minder zuivel en vlees eten is een van de meest effectieve dingen die je als consument kunt doen om je milieu-impact te verkleinen. Wist je bijvoorbeeld dat 20% minder rundvlees eten tot 50% minder CO2 uitstoot en ontbossing leidt? Maar milieuvriendelijke keuzes maken is niet altijd makkelijk. Hoe kunnen we mensen een zetje in de goede richting geven?
WAAR GAAT DEZE BLOG OVER?
- De meeste mensen zijn zich bewust van klimaatproblematiek.
- Toch voelen deze klimaatproblemen als een ‘ver-van-mijn-bed-show’, waardoor ze minder snel tot actie overgaan.
- De vraag is of we met Virtual Reality (VR) de gevolgen van klimaatverandering dichterbij kunnen brengen.
- Daarnaast onderzoeken we of dit mensen aanzet tot het minderen van zuivel- en vleesconsumptie.
VER-VAN-MIJN-BED-SHOW
Mensen zijn zich steeds meer bewust van milieuproblemen en vinden het belangrijk zich milieubewust te gedragen. Om gedrag te veranderen, moeten mensen milieuproblemen als urgent ervaren. Echter, mensen voelen vaak een psychologische afstand tot deze problemen. Ze hebben het idee dat de bedreiging vooral anderen treft, op andere plekken of in de toekomst. Deze afstand zorgt ervoor dat problemen als droogte, bosbranden en overstromingen minder als een direct probleem worden ervaren, zelfs wanneer men rationeel weet dat het problematisch is. VR kan wellicht helpen deze psychologische afstand te verkleinen.
VIRTUAL REALITY MAAKT MILIEUPROBLEMATIEK TASTBAARDER
In VR vergeten mensen vaak hun werkelijke omgeving en worden ze als het ware getransporteerd naar de virtuele wereld. Uit eerder onderzoek weten we dat persoonlijke ervaringen met klimaatgevolgen (zoals bosbranden, overstromingen, en stormen) leiden tot meer zorgen over klimaatverandering, wat vervolgens milieuvriendelijk gedrag stimuleert. Daarom onderzochten we of het virtueel meemaken van een bosbrand effect heeft op gedachten, emoties en gedrag. Hierbij vergeleken we drie verschillende media-ervaringen: VR, een gewone video en een tijdschriftartikel over bosbranden.
DE KRACHT VAN BELEVING: VOELEN VERSUS DENKEN
Uit ons onderzoek met 277 deelnemers bleek dat een VR ervaring van een bosbrand klimaatproblematiek inderdaad tastbaarder maakt dan video of tekst. VR-deelnemers rapporteerden een sterker gevoel daadwerkelijk in het bos te zijn en meer fysieke reacties zoals zwetende handen en een verhoogde hartslag. De VR-ervaring maakte het klimaatprobleem persoonlijker en minder abstract.
Opvallend was dat alle deelnemers, ongeacht het medium, klimaatverandering even problematisch vonden. Wel voelden deelnemers in de VR- en videogroep meer zorgen over klimaatverandering dan deelnemers die alleen een artikel lazen. Visuele en levendige weergave van klimaatproblemen lijkt dus vooral emoties aan te spreken.
VAN BEWUSTWORDING NAAR ACTIE: DE GEDRAGSKLOOF
Wat betreft gedrag waren er geen verschillen tussen de drie media. Deelnemers konden €30 verdelen tussen zichzelf en een klimaatgericht goed doel. In alle groepen doneerden deelnemers gemiddeld €20. Bij de keuze tussen een veganistische of melkchocoladereep koos ongeveer de helft voor de veganistische chocoladereep (46% artikel, 56% video, 60% VR).
DE BELEVINGSPARADOX: VAN VOELEN NAAR DOEN
VR kan klimaatproblemen tastbaarder maken en sterkere emoties oproepen, maar vertaalt zich niet automatisch naar gedragsverandering. Voor organisaties die duurzaam gedrag willen stimuleren, is het belangrijk om VR te zien als onderdeel van een bredere aanpak. Combineer VR-ervaringen met concrete handelingsopties, bijvoorbeeld door specifieke tips te geven voor plantaardig eten (bijvoorbeeld dagelijks via een app). Door de drempel tot actie te verlagen, kunnen we de emotionele impact van VR wellicht omzetten in gedragsverandering.
MEER WETEN?
Deze blog is gebaseerd op onderstaande artikel:
Meijers, M. H. C., Torfadóttir, R. H., Wonneberger, A., & Maslowska, E. (2023). Experiencing climate change virtually: The effects of virtual reality on climate change related cognitions, emotions, and behavior. Environmental Communication, 17(6), 581-601. https://doi.org/10.1080/17524032.2023.2229043
Bron foto: Roam in Color via Unsplash