Beeld is overal om ons heen. En terecht: het helpt om een boodschap snel over te brengen, het prikkelt en wekt emoties op en het pakt veel aandacht. Maar de concurrentie om aandacht is groot, terwijl aandacht van mensen een schaars goed is. Hoe zorg je dat mensen jouw boodschap met beeld bekijken? Of simpeler gezegd: hoe pak je aandacht met beeld?
WAAR GAAT DEZE BLOG OVER?
- Aandacht is een voorwaarde om informatie bewust te verwerken;
- Aandacht is schaars en daardoor lastig te krijgen;
- Drie zaken waar aandacht van mensen naar uitgaat;
- Zeven manieren om aandacht te pakken met beeld.
JE BEPERKTE AANDACHT
Je hebt het filmpje vast wel een gezien; je wordt gevraagd om te tellen hoe vaak mensen met een wit T-shit de basketbal overgooien. Stiekem nog niet gezien? Stop met lezen en bekijk het eerst even.
De video illustreert de werking van onze aandacht prachtig; onze aandacht is beperkt en zaken waar we geen aandacht aan geven ‘zien’ we niet. Of beter gezegd: ons oog valt er wel op, maar we percipiëren het niet. We kunnen onze aandacht namelijk maar aan één onderwerp of object tegelijk geven. Dat betekent dat ergens aandacht aan besteden inhoudt dat je bepaalde informatie toelaat, terwijl je andere informatie negeert. Je kan dus ‘blind’ zijn voor informatie waar je geen aandacht aan besteedt; inattentional blindness. Zo kan je een gorilla missen die zich gewoon in je blikveld bevindt.
WAT PAKT AANDACHT?
Aandacht is dus een voorwaarde om informatie bewust te verwerken. Maar wat pakt onze aandacht? Er zijn drie zaken die aandacht van mensen pakken. Ten eerste is dat relevantie. Dat heeft alles te maken met de taak die je uitvoert. Stel je voor dat je je sleutels kwijt bent. Je scant de omgeving op objecten die lijken op je sleutels. Als je iets spot wat daarop lijkt, dan pakt dat je aandacht. Maar ook je mentale staat speelt een rol bij relevantie; als je honger hebt, dan pakt informatie over eten sneller je aandacht.
Ten tweede pakt informatie die afwijkt van de omgeving of je verwachting de aandacht. Een knalgroene verpakking in een schap vol met rode producten pakt de aandacht. Niet door de knalgroene kleur zelf, maar doordat deze afwijkt van de omgeving. Dit heet het pop-out effect. De context waarin je iets afbeeldt of plaats bepaalt dus in hoge mate of het afwijkt van de omgeving en of het de aandacht pakt.
Ten derde pakt informatie die te maken heeft met ons voortbestaan (gevaar!) en voortplanting (sex!) aandacht. Sterker nog, dat zijn zogenaamde onbewuste aandachtskapers; deze onderbreken de taak die je uitvoert door je aandacht te verleggen naar dit soort stimuli. En dat is maar goed ook, want het zorgt ervoor dat je actie onderneemt als er gevaar dreigt of dat je handelt op het moment dat zich een buitenkansje voordoet.
7 MANIEREN OM AANDACHT TE PAKKEN MET BEELD
Nu bekend is dat je aandacht beperkt is en wat de aandacht trekt, is het tijd om zeven manieren te duiden waarmee je aandacht pakt door middel van beeld; technieken met stopping power. Ze zijn gestoeld op bovenstaande principes en je ziet ze overal om je heen, online én offline. In advertising, social posts, persberichten én overheidscommunicatie.
Afbeelding 1: Zeven manieren om aandacht te pakken met beeld
1. Verleiden
Je trekt de aandacht met seksuele aantrekkingskracht of door iets als heel smakelijk te presenteren. Je krijgt er zin in en wordt verlekkerd. Hhmmm!
2. Shockeren
Je trekt de aandacht door een schokeffect. Je schrikt en/of gruwelt van het beeld. Jak!
3. Verstoren
Je trekt aandacht door mensen te verbazen. Er is iets geks aan de hand en mensen worden nieuwsgierig. Huh?
4. Vertederen
Je trekt de aandacht met iets wat heel schattig of zielig is. Ahhhh….
5. Schreeuwen
Je trekt de aandacht met iets wat heel groot of kleurrijk is. BAM!
6. Herkennen
Je trekt de aandacht met iets wat mensen eerder hebben gezien, of doordat ze zichzelf zien. Heee!
7. Zwaaien
Je trekt de aandacht met iets wat verschijnt en/of beweegt. Joehoee!
Hieronder een aantal voorbeelden:
HOE GA JIJ AANDACHT PAKKEN?
Je hebt de zeven technieken om aandacht met beeld te pakken leren kennen. Wellicht een no-brainer: gebruik ze niet allemaal tegelijk. Dat leidt al gauw tot een veel te drukke kermis-uiting. Beter is om te kijken welke techniek de beste ‘fit’ heeft met jouw boodschap. Heeft hetgeen je onder de aandacht wilt brengen een relatie met aantrekkingskracht? Dat past de techniek verleiden goed. Maar als je wilt wegsturen van maatschappelijk ongewenst gedrag, dan past shockeren waarschijnlijk goed. Ga de technieken gerust even langs en kijk wat het beste past. Daarmee start je al snel de creatieve motor én zorg je dat je een techniek kiest die goed past. Doe er je voordeel mee!
MEER WETEN?
Deze blog is gebaseerd op onderstaande bronnen.
Aandacht betekent dat je bepaalde informatie toelaat en andere informatie negeert:
Chabris, C., & Simons, D. (2010). The Invisible Gorilla. Harper Collins Publishers.
Het pop-out effect:
Van der Stigchel, S. (2015). Zo werkt aandacht. Maven Publishing B.V.
Je taak bepaalt waar je aandacht naartoe gaat:
Yarbus, A. L. (2013). Eye movements and vision. Springer
Informatie die te maken heeft met je voortbestaan krijgt voorrang:
Öhman, E., & Mineka, S. (2001). Fears, Phobias, and Preparedness: Toward an Evolved Module of Fear and Fear Learning. Psychological Review. 108(3). 483-522.
Informatie die te maken heeft met voortplanting krijgt voorrang:
Smith, D., Cooter, A., Levy, B., & Zald, D. (2007). The naked truth: Positive, arousing distractors impair target perception. Cognition and Emotion. 21(5), 964-981.
7 manieren van stopping power:
Van Hamersveld, B.C., Stevens, M., Blaauw, J., & de Jong, M. (2023). Beeldcommunicatie. Edumundo.
Bronnen afbeeldingen:
Modelsdotcom. (z.d.). Hugo Boss [illustratie]. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://www.pinterest.es/pin/506303183081881419/
Nguyen, V. (z.d.). Hostmonter.com [illustratie]. Pinterest. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://nl.pinterest.com/pin/479844535268754831/
Bates Reklamebrya. (2007). The Beetles [illustratie]. Ads of the Word. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://www.adsoftheworld.com/campaigns/the-beetles
Anderson. (z.d.). Anderson in Time Square [screenshot]. YouTube. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://www.youtube.com/watch?v=mARsWBU4KyM
Mudra. (2016). Talk the dead, House-wife [illustratie]. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://www.adsoftheworld.com/campaigns/talk-them-dead-house-wife
Inside the Magic. (z.d.). An adorable duckling meets Donald Duck in in heartwarming [screenshot]. Pinterest. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://nl.pinterest.com/pin/511651207663924063/
Zehra. (z.d.). Homer Simpson Woohoo GIF [illustratie]. Pinterest. Geraadpleegd op 26 maart 2024, van https://nl.pinterest.com/pin/138485757357652263/