Dat er sprake is van een orgaandonorentekort is waarschijnlijk geen nieuws. Elk jaar overlijden er alleen al in Nederland 150 mensen tijdens het wachten op een donororgaan. Dit is een hoog aantal wanneer je bedenkt dat een overleden persoon gemiddeld 3 organen kan doneren. Door de jaren heen zijn er verschillende interventies en campagnes opgezet om mensen te overtuigen van het worden van orgaandonor en zich actief te registreren. Toch is het publiek erg lastig te bereiken. Hoe kunnen we media-interventies effectiever inrichten om zo meer mensen te overtuigen van het belang van het worden van orgaandonor?
Waar gaat deze blog over?
- Wat is directe overtuiging en waarom werkt dit vaak niet?
- Wat is zelfovertuiging en hoe kan dit worden ingezet?
- Kan zelfovertuiging een effectieve manier zijn om Nederlanders orgaandonor te laten worden?
- Wat voor invloed heeft zelfbeoordeelde argumentsterkte in de relatie van zelfovertuiging op de mate van intentie om orgaandonor te worden?
Onderzoek
In het huidige onderzoek wordt zelfovertuiging als overtuigingstechniek onder de loep genomen en vergeleken met directe overtuiging. Bij directe overtuiging 1 wordt er geprobeerd om mensen te overtuigen door het geven van bijvoorbeeld argumenten of stellingen, zie Figuur 1 voor een voorbeeld van de Rijksoverheid. Dit kan echter weerstand, oftewel reactance 2, opwekken. Zelfovertuiging is hier mogelijk een oplossing voor, dit is namelijk een techniek waarbij mensen worden overtuigd door het zelf verzinnen van argumenten. Daar kan expliciet naar gevraagd worden, maar je kunt dit ook onbewust bij iemand opwekken door bijvoorbeeld een vraag te stellen.
Figuur 1. Voorbeeld directe overtuiging in campagne van de Rijksoverheid
Er wordt in deze studie bekeken wat voor invloed zelfbeoordeelde argumentsterkte in de relatie van zelfovertuiging op de mate van intentie om orgaandonor te worden heeft. Want vinden mensen hun eigen argumenten sterker dan de argumenten van iemand anders? En zal dit dan ook een verklaring kunnen zijn van het effect van zelfovertuiging? Er deden in totaal 125 Nederlandse mannen (35,2%) en vrouwen (64,8%) van 18 t/m 73 jaar mee aan het online experiment door middel van het invullen van een survey. Het experiment bestond uit twee condities die allebei een Instagrampost te zien kregen, waarvan één een tekst die gebruik maakt van zelfovertuiging (zie Figuur 2a) de één die gebruik maakt van directe overtuiging (zie Figuur 2b).
Figuur 2a . Manipulatiemateriaal Zelfovertuiging Figuur 2b. Manipulatiemateriaal Directe Overtuiging
Resultaten
Mensen vinden de argumenten die ze zelf verzinnen sterk, sterker dan wanneer iemand anders deze verzint. Uit het onderzoek blijkt dat dit een verklaring is voor de effectiviteit van zelfovertuiging. Wanneer deze mediator namelijk niet werd meegenomen, had zelfovertuiging geen effect. Er kan dus worden gesteld dat wanneer mensen zelf een argument verzinnen, ze deze als sterker beoordelen, wat vervolgens resulteert in (zelf)overtuiging en dus in een hogere mate van intentie om orgaandonor te worden. Voor een visuele weergave van deze resultaten, zie Figuur 3.
Figuur 3. Visuele weergave van de resultaten
Praktische implicaties
- Voor organisaties zoals de Nederlandse Transplantatie Stichting en de Rijksoverheid zou het zeer nuttig zijn om gebruik te maken van zelfovertuiging in media-interventies omdat mensen hun eigen argumenten het sterkst vinden.
- Dit zou er bijvoorbeeld uit kunnen zien als een social media post met een vraag in plaats van een stelling, zodat het publiek zelf argumenten zal genereren en zichzelf zo zal overtuigen.
- Daarmee zal de actieve orgaandonorregistratie worden verhoogd en het orgaandonorentekort worden verminderd.
Dit artikel is gebaseerd op de bachelorthesis van Aïscha Lankhorst, student Communicatiewetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Aïscha Lankhorst heeft hiermee de SWOCC Blogwedstrijd van 2021 (2e editie) gewonnen.
Ben je benieuwd naar de nummer 2 en 3 van de SWOCC Blogwedstrijd? Binnenkort worden deze blogs gepubliceerd op Medium Magazine.
- Briñol, P., McCaslin, M. J., & Petty, R. E. (2012). Self-generated persuasion: Effects of target and direction of arguments. Journal of Personality and Social Psychology, 102, 925–940. http://dx.doi.org/10.1037/a0027231
- Brehm, J. W., & Mann, M. F. (1975). Effect of importance of freedom and attraction to group members on influence produced by group pressure. Journal of Personality and Social Psychology, 31, 816-824.