Lessen uit reclame voor namaakproducten
Heb jij ooit een advertentie gezien voor een product dat er echt uitzag, maar uiteindelijk bleek het product nep te zijn? Dit soort advertenties zijn overal, vooral op sociale media. Ze schaden niet alleen consumenten, omdat ze vaak minder veilig zijn, maar ook merken, omdat ze de merkwaarde ondermijnen. Nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam laat zien waarom mensen zulke advertenties niet altijd herkennen, en wat marketeers kunnen doen om hun merken en hun doelgroepen te beschermen.
Waar gaat deze blog over:
- Consumenten herkennen advertenties voor nepproducten vaak niet als nep
- Eerdere ervaringen met misleidende reclame helpen mensen om advertenties voor nepproducten beter te herkennen en weerstand te bieden
- Herkenning verschilt per productcategorie: consumenten hebben vooral problemen om advertenties voor nepspeelgoed of nepsupermarktproducten te herkennen
- Voor marketeers is het belangrijk om te begrijpen hoe consumenten leren van misleiding en hoe ze daarop kunnen reageren
Misleiding als leermoment
We zijn allemaal wel eens misleid door reclame – denk aan een te mooie productbelofte of een influencer die een “wondermiddel” aanprijst. Toch leren consumenten van deze ervaringen. Volgens het Persuasion Knowledge Model ontwikkelen mensen hun “reclamewijsheid” door eerdere blootstelling aan reclame. Ze leren herkennen wanneer en hoe een boodschap probeert te overtuigen. Mijn collega’s en ik onderzochten hoe consumenten advertenties voor namaakproducten ervaren en hierop reageren (Pfeuffer et al., 2025).
Wat liet het onderzoek zien?
- Mensen met meer ervaring met misleidende reclame herkenden advertenties voor nepproducten sneller en beter
- Ze boden ook meer weerstand; ze voelden bijvoorbeeld meer irritatie en boosheid
- De productcategorie maakt uit: consumenten hebben vooral problemen met het herkennen van nepspeelgoed of nepsupermarktproducten
Met andere woorden: consumenten leren van eerdere misleiding. Vooral irritatie en boosheid helpen hen om weerstand te bieden tegen advertenties voor nepproducten, terwijl ze zich niet altijd afvragen waarom iets niet klopt.
Wat betekent dit voor merken en marketeers?
Consumenten leren niet alleen van jouw communicatie, maar ook van wat in anderen situaties misgaat. Toch kunnen marketeers actief op deze leerprocessen inspelen om vertrouwen te versterken en misleiding tegen te gaan:
- Informeer je doelgroep: Help consumenten begrijpen hoe ze advertenties voor echte producten van advertenties voor nepproducten kunnen onderscheiden, bijvoorbeeld via posts of campagnes over merkveiligheid.
- Wees transparant: Eerlijke, open communicatie vergroot merkvertrouwen, vooral in een tijd waarin consumenten sceptisch zijn.
- Bescherm je merk: Houd sociale platforms in de gaten voor advertenties die jouw logo of productnaam misbruiken.
- Let op kwetsbare doelgroepen: Vooral bij speelgoed of gezondheidsproducten is extra waakzaamheid nodig om consumenten te beschermen.
Kortom
Misleidende reclame is niet alleen een bedreiging voor consumenten, het is ook een leerervaring. Hoe meer ervaring mensen hebben met advertenties voor nepproducten, hoe beter ze deze leren herkennen. Maar ook voor marketeers ligt hier een kans: transparante, betrouwbare communicatie laat consumenten zien hoe ze nepproducten van echte merkproducten kunnen onderscheiden en laat ze weten dat een merk wel te vertrouwen is.
MEER WETEN? DIT ARTIKEL IS GEBASEERD OP ONDERSTAANDE PUBLICATIES:
Pfeuffer, A., van Berlo, Z. M. C., Smit, E. G., He, X., & van Reijmersdal, E. A. (forthcoming 2025). Lessons from lies: The role of experience with misleading advertising in recognizing and resisting ads for counterfeit products. Advances in Advertising Research XV. Springer Fachmedien Wiesbaden GmbH.