Eind 2011 maakte de ING reclame voor mobiel bankieren met een commercial van een verliefd stelletje dat geld en berichtjes naar elkaar overmaakte. Kennelijk heeft het bijbehorende liedje ‘A penny for your thoughts’ ook de bankiers zelf het hoofd op hol gebracht.
De aankondiging op 10 maart dat de bank een proef ging houden om, op basis van financiële data, klanten passende aanbiedingen te doen, maakte een storm van protest los. Ook de verzekering dat het ging om een ‘opt in’, alléén klanten die expliciet toestemming hadden gegeven zouden aan de test meedoen, was niet voldoende om de gemoederen te doen bedaren.
“Hoeveel bank wil je hebben?” Nou, niet zoveel dus.
De bank zag al een nieuw verdienmodel aan de horizon opdoemen. Directeur particulieren Hans Hagenaars in het FD: “We weten niet alleen waaraan mensen hun geld uitgeven, maar ook waar ze dat doen. Die informatie is waardevol voor adverteerders.”
Big Data zijn er al een tijdje. Lees ‘Big Data’ van Victor Mayer-Schönberger en Kenneth Cukier: “With the right mindset, data can be cleverly reused to become a fountain of innovation and new services.”
Lees ‘The Human Face of Big Data’ van Rick Smolan en Jennifer Erwitt: “Each of us leaves a trail of digital exhaust. An infinite stream of phone records, texts, browser histories, GPS data, and other information, that will live on forever.”
Big Data worden al geruime tijd gebruikt om uw zoekresultaten te ordenen en om ‘real time’ te bepalen welke online advertenties u te zien krijgt. Waar komt dan die weerstand tegen dit ING-initiatief vandaan? Google en Albert Heijn (N.B. inclusief bol.com!) weten veel meer van u dan de ING ooit boven water zal kunnen halen.
Mayer-Schönberger noemt drie risico’s die verbonden zijn aan het gebruik van Big Data.
- Privacy
- Propensity
- Power
1. Privacy
Dat de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA zonder al te veel problemen toegang krijgt tot Nederlandse telefoongegevens heeft veel mensen wakker geschud. Financiële gegevens liggen in Nederland ook nog eens een stuk gevoeliger. Wij zullen niet zo gauw aan iemand vertellen wat we verdienen.
2. Propensity
Minority Report is dichterbij dan u denkt. Mensen kunnen worden ‘gestraft’ op basis van Big Data al voordat ze iets gedaan hebben. Zo heb ik pas een paar jaar geleden mijn rijbewijs gehaald. Het eerste jaar mocht ik geen auto huren omdat overmoedige tieners die net hun rijbewijs hebben nog wel eens schade willen maken.
3. Power
De bezitter van data heeft macht. Mayer-Schönberger refereert aan de uitstekende Nederlandse persoonsadministratie die het de Nazi’s mogelijk maakte om hier aanmerkelijk meer Joden op te pakken dan elders.
We vertrouwen de ING niet met onze data. De ING weet dingen over ons die we niet met anderen willen delen. De ING is in staat om ons op voorhand uit te sluiten, van verzekeringen, hypotheken, enz. De ING heeft macht over ons.
In de nasleep van de financiële crisis lopen mensen nu niet bepaald over van vertrouwen in banken. Zo lang dat vertrouwen ontbreekt, kunnen financiële dienstverleners beter investeren in een goede klantrelatie dan in het uitmelken ervan. Nico van Eijk, hoogleraar informatierecht aan de UvA, schreef terecht in een commentaar in Trouw (14 maart) dat de ING er beter aan zou doen om Big Data te gebruiken om eerst de eigen dienstverlening aan de klant te optimaliseren.
Een poosje terug kwam ik er bij toeval achter dat ik eigenlijk al jaren recht had op een korting op mijn hypotheekrente bij de ING. De ING wist dat ook al jaren. Ik moest hemel en aarde bewegen om die korting ook daadwerkelijk te krijgen. Niet met terugwerkende kracht natuurlijk. Ik wacht nog even voor ik de ING toestemming geef voor de verkoop van mijn financiële data.